Αν δεν αλλάξουμε εμείς...

Αν δεν αλλάξουμε εμείς…

Πριν από μερικές ημέρες, συνάντησα μια γνωστή Ελληνίδα που ζει στο εξωτερικό. «Δε θα επιστρέψω στην Ελλάδα», μου είπε, «γιατί με ενοχλεί η μιζέρια, ο φθόνος και ο λαϊκισμός. Η Ελλάδα επιμένει να καταδικάζει τον εαυτό της». Εμείς που είμαστε εδώ, όμως, δεν έχουμε άλλο δρόμο απ’ το να συνεχίσουμε την προσπάθεια για να αλλάξει κάτι. Το ζήτημα είναι προς ποια κατεύθυνση. Συχνά έχουν επισημανθεί τα οικονομικά προβλήματα της χώρας και ο κρατισμός της ισοπέδωσης και της λιγότερης προσπάθειας. Συχνά επίσης, έχουν επισημανθεί τα δομικά προβλήματα του πολιτικού συστήματος με τα πελατειακά χαρακτηριστικά και τα μέτρια αποτελέσματά του. Δεν είναι όμως μόνο αυτά τα ζητήματα που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε. Πίσω απ’αυτά τα προβλήματα κρύβεται ένα άλλο, ίσως πιο μεγάλο, που συνδέεται με την άποψη που παρέθεσα στην αρχή: η ίδια η νοοτροπία μας. Δεν είναι ψέμα ότι ο λαϊκισμός θυμίζει συχνά Λατινική Αμερική. Δεν είναι ψέμα ότι η μιζέρια και ο μηδενισμός είναι το εθνικό κοινωνικό μας σπορ. Δεν είναι ψέμα ότι ο φθόνος, που τον υπενθυμίζει το γνωστό ανέκδοτο «να καεί η κατσίκα του γείτονα», ενδημεί σε υπερβάλλουσες ποσότητες.
Μόνο τις τελευταίες μέρες, μας απασχόλησαν δύο σχετικά θέματα: η τρομοκρατία και τα μπλογκς. Στην τρομοκρατία έχουμε ένα θλιβερό μονοπώλιο στην Ευρώπη που εδράζεται, προφανώς, στο κοινωνικό μίσος, αλλά και στο ότι υπάρχουν ακόμα και τώρα ορισμένες δυνάμεις που, εμμέσως έστω, είναι έτοιμες να κατανοήσουν το φαινόμενο. Τα μπλογκς πάλι, είναι σχεδόν παντού η δύναμη του κάθε ενεργού πολίτη για τη διάδοση των απόψεών του χωρίς μεσολαβητές. Εδώ έχουν γίνει σε ένα βαθμό βήμα, ώστε, κάτω από το πέπλο της ανωνυμίας, να διακινούνται σε πολλές περιπτώσεις αληθοφανείς, αλλά ανυπόστατες και γελοίες φήμες και να προωθείται μια εμετική και μειωτική για το πολιτισμικό επίπεδο της χώρας δήθεν δημοσιογραφία.
Πολλά παραδείγματα που σχετίζονται με την κοινωνική μας νοοτροπία μπορεί να αναφέρει κανένας και τα οποία μας διαφοροποιούν από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αφήνοντάς μας, επί της ουσίας, μακριά από τον πραγματικό δρόμο της Ευρώπης. Η Ευρώπη πρέπει να είναι η κατεύθυνσή μας γιατί εκεί εντασσόμαστε γεωγραφικά, πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικά. Μόνο που το δρόμο αυτό δεν θα τον βρούμε αν δεν αποκοπούμε από φαινόμενα που μας μειώνουν και μας οπισθοδρομούν. Στην ΟΝΝΕΔ κάποτε λέγαμε «δεν θα αλλάξει η Ελλάδα αν δεν αλλάξουμε πρώτα εμείς». Δυστυχώς ισχύει και σήμερα…
ΚΩΣΤΗΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ